ไขคำตอบ เส้นเลือดขอดหายเองได้ไหม?

หลายคนที่มีอาการเส้นเลือดขอด มักสงสัยว่าภาวะนี้สามารถหายเองได้หรือไม่? บางคนอาจคิดว่าเป็นเพียงปัญหาเล็กน้อยที่ไม่น่ากังวล แต่ในความจริงแล้ว โรคหลอดเลือดขอดถือเป็นภาวะเรื้อรังที่เกิดจากการทำงานผิดปกติของหลอดเลือดดำ ซึ่งมีสาเหตุมาจากการเสื่อมสภาพของลิ้นหลอดเลือด หากไม่ได้รับการดูแลอย่างถูกวิธี อาการอาจรุนแรงขึ้น และเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนในอนาคต

บทความนี้จึงจะมาไขคำตอบอย่างละเอียดว่า ปัญหาเส้นเลือดขอดหายเองได้หรือไม่ และควรดูแลตัวเองอย่างไรเพื่อสุขภาพขาที่ปลอดภัย

เส้นเลือดขอดเกิดจากภาวะความดันในหลอดเลือดดำที่สูงขึ้น ทำให้หลอดเลือดขยายตัวเพื่อลดแรงดัน สาเหตุส่วนใหญ่มาจากพฤติกรรม เช่น การยืนนาน เดินบ่อยๆ หรือภาวะน้ำหนักเกิน ซึ่งล้วนทำให้แรงดันในเส้นเลือดบริเวณขาสูงกว่าปกติ

เมื่อความดันนี้เกิดขึ้นต่อเนื่อง จะส่งผลต่อการทำงานของลิ้นหลอดเลือด (Valve) ที่มีหน้าที่เปิด-ปิดควบคุมการไหลเวียนของเลือด เมื่อลิ้นหลอดเลือดอ่อนแอหรือเสียหาย จะทำให้เลือดไหลเวียนได้ไม่ดี เกิดการคั่งสะสม จนกลายเป็นเส้นเลือดขอดในที่สุด

ทั้งนี้เส้นเลือดขอดสามารถลุกลามได้ถึง 6 ระดับ ซึ่งส่งผลกระทบทั้งต่อสุขภาพผิวและสุขภาพขา

กราฟิก 6 ระยะ เส้นเลือดขอด อันตรายยังไง

เส้นเลือดขอดไม่สามารถหายขาดได้เอง ลักษณะคล้ายกับภาวะออฟฟิศซินโดรม กล่าวคือ เมื่อเป็นแล้วอาการจะคงอยู่และอาจรุนแรงขึ้นหากไม่ได้รับการดูแล สามารถทำได้เพียงบรรเทาและชะลออาการไม่ให้รุนแรงขึ้นเท่านั้น

ปัญหาเส้นเลือดขอดมีสาเหตุหลักมาจากการเสื่อมสภาพของลิ้นหลอดเลือดดำ เมื่อลิ้นเสื่อมแล้วจะไม่สามารถกลับมาทำงานได้ดีดังเดิม ทำให้เลือดเกิดการคั่งค้าง หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง อาการอาจรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ

หากพบความผิดปกติที่ขา เช่น เห็นเส้นเลือดนูน ชัดเจน หรือมีอาการปวด ตึง หนักขา ควรรีบปรึกษาแพทย์ผู้ชำนาญการ เพื่อรับการวินิจฉัยและเลือกวิธีรักษาที่เหมาะสมกับระยะของเส้นเลือดขอด (ตั้งแต่ระยะ 1-6) ควรหลีกเลี่ยงการรักษาด้วยตัวเองเพื่อลดความเสี่ยงไม่ให้อาการลุกลามจนควบคุมได้ยาก

 เราไม่สามารถกำจัดเส้นเลือดขอดให้หายขาดได้ด้วยตัวเอง แต่การดูแลสุขภาพอย่างถูกวิธีก็ช่วยบรรเทาอาการ และชะลอการลุกลามของเส้นเลือดขอดได้ เช่น

• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
• หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าที่รัดแน่น
• ยกขาให้สูงเพื่อลดแรงกดที่หลอดเลือด
• สวมถุงน่องแรงดันต่ำหรือถุงน่องทางการแพทย์

 นอกจากนี้ ควรหลีกเลี่ยงการยืนหรือเดินเป็นเวลานานเกินไป เพราะจะทำให้อาการเส้นเลือดขอดแย่ลงได้ การดูแลตัวเองตามวิธีเหล่านี้ แม้จะไม่ทำให้เส้นเลือดขอดหายไป แต่ช่วยลดความรุนแรงและป้องกันภาวะแทรกซ้อนได้เป็นอย่างดี

วิดีโอ หมอมาตอบแล้ว เส้นเลือดขอดหายเองได้ไหม และมีวิธีรักษาด้วยตัวเองหรือไม่

แม้ว่าเส้นเลือดขอดจะไม่สามารถรักษาให้หายด้วยตัวเองได้ แต่เราสามารถชะลออาการไม่ให้ลุกลามได้ โดยปฏิบัติตามคำแนะนำดังนี้

1.  สวมถุงน่องเส้นเลือดขอด เพิ่มการไหลเวียนเลือด
2. หลีกเลี่ยงการยืน หรือนั่งนาน ลดแรงกดที่เส้นเลือด
3. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ กระตุ้นการไหลเวียนโลหิต
4. คุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ ลดแรงดันในเส้นเลือดดำ
5. งดเสื้อผ้ารัดแน่น ให้เลือดไหลเวียนสะดวก
6. เลี่ยงใส่รองเท้าส้นสูงนานๆ ป้องกันการกดทับเส้นเลือด
7. พักขา ยกขาสูงกว่าหัวใจ วันละ 10–15 นาที

กราฟิก 7 วิธีชะลอเส้นเลือดขอด ไม่ให้ลุกลาม

การรักษาเส้นเลือดขอดมีหลากหลายวิธี ขึ้นอยู่กับระยะของอาการ (C1-C6) โดยแพทย์จะเป็นผู้ประเมินและเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสม

• รักษาด้วยเลเซอร์
  การรักษาเส้นเลือดขอดด้วยเลเซอร์ จะใช้พลังงานความร้อนจากลำแสงเลเซอร์เข้าไปทำให้หลอดเลือดที่ผิดปกติปิดและหดตัวลง หากเป็นเส้นเลือดขนาดเล็ก แพทย์จะยิงเลเซอร์ผ่านผิวหนังโดยตรง แต่ในกรณีที่เส้นเลือดใหญ่ จะใช้วิธีสอดสายเลเซอร์เข้าไปในหลอดเลือดแทน วิธีนี้ไม่ต้องผ่าตัดใหญ่ เจ็บตัวน้อย และฟื้นตัวได้เร็ว

• รักษาด้วยคลื่นวิทยุ (RFA)
  ใช้หลักการเดียวกับการรักษาด้วยเลเซอร์ แต่ไม่ต้องผ่าตัดเปิดแผล แพทย์จะเจาะผ่านรูเข็มขนาดเล็กและสอดสายสวน (catheter) ที่มีขั้วปล่อยคลื่นวิทยุเข้าไปเพื่อทำลายผนังเส้นเลือดขอดที่มีปัญหา พลังงานความร้อนจะทำให้เส้นใยคอลลาเจนในผนังเส้นเลือดฝ่อตัวลง การรักษาใช้เวลาประมาณ 30 นาที – 1 ชั่วโมง และบางรายอาจต้องพักฟื้น 1–2 วัน

• รักษาด้วยการผ่าตัด
  การรักษาเส้นเลือดขอดด้วยการผ่าตัดมี 2 วิธีหลัก ได้แก่

  • การผ่าตัดลอกเส้นเลือดขอด (Varicose Vein Stripping) เป็นการกรีดผิวหนังเพื่อนำเส้นเลือดที่ผิดปกติออก
  • การผ่าตัดเจาะรูเล็กๆ (Ambulatory Phlebectomy) ใช้เครื่องมือเกี่ยวเส้นเลือดขอดออกผ่านแผลขนาดเล็ก
  • วิธีการนี้เหมาะกับผู้ที่มีเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่ หรือมีภาวะแทรกซ้อน
• ฉีดสลายเส้นเลือดขอด นวัตกรรมการรักษาแบบไม่ต้องผ่าตัด
  การฉีดสลายเส้นเลือดขอด (Sclerotherapy) เป็นการรักษาโดยการฉีดตัวยาเข้าไปในหลอดเลือดดำโดยตรง เพื่อทำลายผนังหลอดเลือดให้เกิดการอักเสบ จนเส้นเลือดค่อยๆ ตีบและฝ่อตัวลง ตัวยาที่ใช้ต้องผ่านการรับรองจาก อย. ไทย เพื่อความปลอดภัย
  การรักษาสามารถทำได้ทั้งรูปแบบน้ำและรูปแบบโฟม เหมาะสำหรับผู้ที่มีเส้นเลือดฝอยหรือเส้นเลือดขอดขนาดเล็กถึงปานกลาง (ระยะที่ 1–3) ขั้นตอนนี้เจ็บตัวน้อย ไม่ต้องผ่าตัด ไม่ต้องพักฟื้น ทำเสร็จสามารถกลับบ้านไปใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ
  ใช้เวลาในการรักษาประมาณ 15–30 นาทีต่อครั้ง จึงถือว่าเป็นวิธีที่สะดวก รวดเร็ว และได้รับความนิยมอย่างมาก

วิดีโอ รีวิวคุณบุ๋ม เดินทางจากญี่ปุ่น เพื่อมารักษาเส้นเลือดขอด กับคุณหมอโบว์โดยเฉพาะ

การฉีดสลายเส้นเลือดขอด เมื่อเส้นเลือดถูกตัวยาเข้าไปทำลายและฝ่อไปแล้ว เส้นเลือดเส้นเดิมนั้นจะไม่กลับมาเป็นซ้ำอีก ยกเว้นในกรณีที่เป็นเส้นเลือดขนาดเล็กมาก หรือเส้นที่ยังไม่ปรากฏชัดด้วยตาเปล่า จึงไม่ได้รับการฉีด หากยังมีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น ยืนนานๆ หรือมีแรงดันที่เท้าสูงต่อเนื่อง ก็อาจทำให้เกิดเส้นเลือดขอดใหม่ในตำแหน่งอื่นได้

ด้วยเหตุนี้ หลังการรักษา แพทย์จึงมักแนะนำให้สวมถุงน่องทางการแพทย์ ควบคู่กับการดูแลตนเองอย่างเหมาะสมในชีวิตประจำวัน เพื่อช่วยยืดผลลัพธ์และลดโอกาสการเกิดเส้นเลือดขอดใหม่

วิดีโอ ฉีดสลายเส้นเลือดขอดแล้ว มีโอกาสกลับมาเป็นอีกไหม

หลังการรักษา ผู้ป่วยควรปฏิบัติตามคำแนะนำดังนี้เพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ

•  หลีกเลี่ยงการยืนนานหรือยกของหนัก อย่างน้อย 3–7 วัน
• เปลี่ยนอิริยาบถบ่อยๆ ทุก 30 นาที
• สวมถุงน่องทางการแพทย์ตามแพทย์สั่ง
• ออกกำลังกายเบาๆ เช่น เดินวันละเล็กน้อย เพื่อกระตุ้นการไหลเวียน
• หลีกเลี่ยงเสื้อผ้ารัดแน่นหรือนั่งไขว่ห้างบ่อยๆ
• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์
• พักขาและยกขาสูงตอนนอน
• ขยับหรือนวดขาเบาๆ เป็นประจำ (ปรึกษาแพทย์ก่อนนวดบริเวณที่เพิ่งฉีด)
• ดื่มน้ำให้เพียงพอ

กราฟิก หลังฉีดสลายเส้นเลือดขอด ควรดูแลตัวเองอย่างไร

เดอควีนส์ คลินิก สาขาเพชรบุรี และชลบุรี ให้บริการรักษาเส้นเลือดขอดด้วยการฉีดสลายด้วยโฟมนำเข้าจากเยอรมัน โดยทีมแพทย์ชำนาญการ นำทีมโดยคุณหมอโบว์ ผู้ได้รับความไว้วางใจจากคนไข้ทั้งในไทยและต่างประเทศ เช่น ออสเตรเลีย ญี่ปุ่น เดนมาร์ก และสวีเดน หลังรักษาสามารถเห็นผลลัพธ์ที่ดีขึ้นได้ พร้อมมาตรฐานความปลอดภัย และมีการติดตามผลอย่างต่อเนื่องหลังกลับบ้าน เพื่อให้คนไข้กลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้ปกติ หากมีอาการเส้นเลือดขอด สามารถปรึกษาแพทย์หรือส่งภาพประเมินเบื้องต้นได้ที่ @dequeensclinic คุณหมอจะวางแผนการรักษาเฉพาะบุคคล…เส้นเลือดขอด ไม่ใช่เรื่องน่ากลัว หากรักษาอย่างถูกวิธีและดูแลตัวเองอย่างเหมาะสม