เส้นเลือดขอด รักษาแล้วกลับมาเป็นซ้ำหรือไม่ ใช้ชีวิตแบบเดิมได้ไหม?

เป็นคำถามที่หลายคนสงสัย เมื่อเป็นเส้นเลือดขอดแล้ว หากทำการรักษาโดยการฉีดสลายแล้ว จะยังสามารถกลับมาใช้ชีวิตประจำวันแบบเดิมได้หรือไม่ และจะกลับมาเป็นซ้ำอีกไหม? เราจึงได้รวบรวมคำตอบ พร้อมวิธีป้องกัน เพื่อไม่ให้ตัวเองมีพฤติกรรมเสี่ยงเป็นเส้นเลือดขอดกันค่ะ

ตามปกติภายในร่างกายของมนุษย์เรานั้น จะมีลิ้นหลอดเลือดขนาดเล็ก หรือที่เรียกว่าวาล์ว (Valve) คอยทำงานเปิดปิด เพื่อให้เลือดไหลผ่านสะดวก และป้องกันการไหลย้อนกลับของเลือด ในขณะเดียวกัน เมื่อลิ้นหลอดเลือดอ่อนแอลง จะไม่สามารถทำงานตามปกติเหมือนเดิมได้ ส่งผลให้เลือดที่เดิมต้องไหลผ่านตามร่างกาย เกิดการตกค้าง เลือดไหลเวียนไม่สะดวก จนเกิดการสะสม ทำให้เป็นเส้นเลือดขอดตามมา ทั้งนี้ สาเหตุที่ทำให้ลิ้นหลอดเลือดอ่อนแอลง มักเกิดจากผนังหลอดเลือดมีการขยายตัว จนสูญเสียความยืดหยุ่น โดยมีปัจจัย และสาเหตุหลายอย่างประกอบด้วยกัน

จะเห็นว่า เมื่อผนังหลอดเลือดเกิดการขยายตัวมากเกินไป จะทำให้สูญเสียความยืดหยุ่น ซึ่งส่งผลให้ลิ้น (Valve) หลอดเลือดที่ทำหน้าที่คอยเปิดปิด การไหลเวียนของเลือดนั้นอ่อนแอลง จนไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ จึงเกิดการค้างสะสมของเลือด กลายเป็นเส้นเลือดขอดตามมาอย่างที่เราทราบกัน สำหรับปัจจัย และพฤติกรรมที่เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดกรณีดังกล่าว มีดังนี้

1. ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์ ในระหว่างตั้งครรภ์ ปริมาณของเลือดในร่างกายจะเพิ่มสูงขึ้น จนอาจทำให้เกิดการตึงของหลอดเลือด อีกทั้งการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์ ก็อาจทำให้ผนังหลอดเลือดคลายตัวลง จนส่งผลให้ลิ้นหลอดเลือดทำงานบกพร่องได้นั่นเอง
2. ฮอร์โมนเพศหญิง พบว่าในเพศหญิงมีโอกาสเกิดเส้นเลือดขอดได้ง่ายกว่าเพศชาย เนื่องจากมีฮอร์โมนบางชนิดในเพศหญิงที่อาจมีส่วนทำให้ผนังหลอดเลือดคลายตัวลง และส่งผลให้เกิดการรั่วของลิ้นหลอดเลือดได้
3. พันธุกรรม มีโอกาสเกิดขึ้นได้ง่าย หากมีครอบครัวที่เป็นเส้นเลือดขอดมาก่อน เนื่องจากสามารถสืบทอดทางพันธุกรรมได้นั่นเอง
4. อายุมากขึ้น พบว่าส่วนใหญ่ที่เป็นเส้นเลือดขอด มักเป็นผู้ที่ค่อนข้างมีอายุ เนื่องจากหลอดเลือดจะมีลักษณะหลวม และหย่อนตัวลง จึงอาจเป็นสาเหตุทำให้ลิ้นหลอดเลือดอ่อนแอลงตามไปนั่นเอง
5. มีน้ำหนักตัวมาก การมีน้ำหนักตัวที่มากเกินไป จะทำให้เกิดแรงดันในหลอดเลือด ส่งผลให้หลอดเลือดมีการทำงานหนักมากขึ้น เพื่อส่งเลือดกลับไปเลี้ยงหัวใจให้ได้ จึงเป็นอีกสาเหตุที่ทำให้เกิดแรงดันต่อลิ้นหลอดเลือดสูงขึ้น จนอาจมีผลทำให้ลิ้นหลอดเลือดทำงานผิดปกติ และเป็นเส้นเลือดขอดตามมา
6. การนั่งหรือยืนท่าเดิมนานๆ เนื่องจากเป็นท่าที่มีการเกร็งตัว โดยเฉพาะท่านั่งไขว่ห้าง เมื่อไม่เปลี่ยนหรือขยับร่างกาย จะทำให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวก และอาจทำให้เส้นเลือดบริเวณขาถูกกดทับได้
7. ใส่รองเท้าส้นสูงเป็นประจำ การใส่รองเท้าส้นสูง เมื่อเดิน หรือวิ่ง จะมีการทิ้งน้ำหนักตัวลงที่ขาค่อนข้างมาก นอกจากนี้ เวลานั่งทำงาน จะมีการเกร็งที่เท้า ซึ่งส่งผลให้เลือดอาจไหลเวียนได้ไม่ดี
8. สวมใส่เสื้อผ้าที่รัดแน่นเกินไป เช่น ใส่ถุงน่อง หรือกางเกงที่รัดรอบเอว รอบขาแน่นๆ โดยการบีบรัดบางอย่างบนร่างกายมากเกินไป จะส่งผลให้เลือดไหลเวียนได้ไม่ดีเท่าที่ควรจะเป็น
9. สูบบุหรี่บ่อยๆ ทั้งนี้ การสูบบุหรี่ที่มากเกินไป อาจเป็นอีกสาเหตุที่ส่งผลให้การไหลเวียนของเลือดลดลงได้

รักษาเส้นเลือดขอดแล้ว จะเป็นซ้ำหรือไม่?

โดยปกติเส้นเลือดขอด หากทำการรักษาโดยการฉีดสลายด้วยโฟมนำเข้าจากเยอรมัน จะไม่กลับมาเป็นซ้ำอีก เนื่องจากได้มีการฉีดสลายให้เส้นเลือดขอดเกิดแผล ตีบตัน และฝ่อลงในที่สุด เป็นวิธีการที่ทำให้เส้นเลือดขอดสลายไป ในกรณีที่เป็นเส้นใหญ่ โป่ง พอง จะยุบลงภายใน 2 - 3 สัปดาห์ อย่างเห็นได้ชัด ทั้งนี้ หลังรักษาเส้นเลือดขอด การดูแลตัวเองก็เป็นเรื่องสำคัญ เพราะนอกจากจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของผลลัพธ์ในการรักษาได้ดีแล้ว ยังลดโอกาสในการเป็นเส้นเลือดขอดอีกครั้งได้เช่นกัน

กล่าวโดยสรุปคือ เส้นเลือดขอดเมื่อทำการรักษาแล้วจะสลายในที่สุด แต่ทว่ายังสามารถเกิดขึ้นใหม่ได้อีกครั้ง หากยังมีพฤติกรรมเดิมๆ ที่ส่งผลให้เป็นเส้นเลือดขอดได้ เช่น นั่ง หรือยืนเกร็งตัวในท่าเดิมเป็นเวลานาน ทำอาชีพที่ยังต้องยืน หรือนั่งในท่าเดิมๆ อาทิ แม่ค้า พ่อค้าที่ต้องยืนขายของทุกวัน เซลล์ที่ต้องยืนเป็นเวลานาน เราอาจจะไม่สามารถเลิกทำอาชีพดังกล่าวได้ แต่สามารถหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ส่งผลให้เป็นเส้นเลือดขอดได้ โดยการพยายามเปลี่ยนอิริยาบถบ่อยๆ ยืดเส้นยืดสาย ขยับร่างกายเสมอ โดยไม่เกร็งตัวในท่าเดิมๆ จะช่วยให้เลือดไหลเวียนสะดวก ไม่เสี่ยงเป็นเส้นเลือดขอดอีกครั้งค่ะ

หลังรักษา สามารถกลับมาใช้ชีวิตแบบเดิมได้ไหม?

 สำหรับผู้ที่ทำการรักษาโดยการฉีดสลายนั้น หลังรักษาจะสามารถกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ เนื่องจากเป็นวิธีการรักษาที่ให้ผลลัพธ์รวดเร็ว เห็นผลหลังทำทันที 70 - 80% เจ็บตัวน้อยระหว่างทำการรักษา เนื่องจากเป็นการฉีดสลายเส้นเลือดขอดด้วยโฟมนำเข้าจากเยอรมัน โดยจะเป็นการฉีดเฉพาะจุด เพื่อทำการสลายได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึงไม่ต้องผ่าตัด ไม่มีการพักฟื้น ในกรณีผู้ที่เป็นเส้นเลือดขอดในระยะ 2 - 3 อาจจะยังคงมีอาการปวดบวม เนื่องจากก่อนเข้าทำการรักษามีเส้นเลือดขอดที่ขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นระดับที่สามารถสร้างความเจ็บปวดให้แก่บริเวณขาได้ ทั้งนี้ แพทย์จะให้ฉายแสงเพื่อลดอาการบวม ช่วยให้สามารถกลับมาใช้ชีวิตปกติได้ โดยที่ไม่ต้องกลัวเจ็บ หรือกลับมาเป็นซ้ำอีกครั้ง

ภาพ : คนไข้ที่มีอาการเส้นเลือดขอดฉายแสงลดอาการบวม เนื่องจากมีเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่

กล่าวโดยสรุปคือ หลังรักษาสามารถกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ แต่อาจจะต้องปฏิบัติตัวตามแพทย์สั่งในช่วงแรกๆ เช่น หลีกเลี่ยงการยืนนานๆ หรือยกของหนัก ภายใน 3 - 7 วัน ออกกำลังกายด้วยการเดินทุกวัน เพื่อกระตุ้นให้ยากระจายตัวอย่างมีประสิทธิภาพ และถึงแม้ว่า จะสามารถกลับมาทำกิจวัตรประจำวันได้ตามปกติ แต่ทว่าหากยังใช้ชีวิตแบบเดิม ที่มีพฤติกรรมส่งเสริมให้เป็นเส้นเลือดขอด อาจจำเป็นต้องหลีกเลี่ยงพฤติกรรมดังกล่าว จึงไม่สามารถใช้ชีวิตแบบเดิมได้ ในกรณีผู้ที่ต้องทำอาชีพ หรือกิจวัตรประจำวันที่ต้องยืน นั่งในท่าเดิมนานๆ อาจะต้องดูแลตัวเองและปฏิบัติตัวอย่างเคร่งครัด เพื่อป้องกันไม่ให้เป็นเส้นเลือดขอดซ้ำได้

ดูแลตัวเองอย่างไร? ป้องกันไม่ให้เป็นเส้นเลือดขอดซ้ำ

เพื่อให้ผลลัพธ์ของการรักษาเป็นไปอย่างประสิทธิภาพ การปฏิบัติตัวตามแพทย์แนะนำ และดูแลตัวเองหลังทำ ก็เป็นสิ่งสำคัญ ทั้งนี้ เมื่อทำการรักษาแล้ว แพทย์จะมีการติดตามผลการรักษาของคนไข้เสมอ นอกจากต้องพบแพทย์ตามนัดหมายแล้ว ยังจำเป็นต้องปฏิบัติตัวตามนี้ เพื่อป้องกันไม่ให้เส้นเลือดขอดเกิดซ้ำอีกครั้งได้ค่ะ

1. หลีกเลี่ยงการยืน นั่ง หรือเดินเป็นเวลานาน หลังฉีดสลายเส้นเลือดขอดแล้ว ควรหลีกเลี่ยงการยืนเป็นเวลานาน หรือยกของหนักอย่างน้อย 3 - 7 วัน หลังจากนั้น พยายามเปลี่ยนอิริยาบถบ่อยๆ ทุกครึ่งชั่วโมง หลีกเลี่ยงการนั่ง หรือยืนเกร็งตัวในท่าเดิมๆ เนื่องจากจะช่วยให้เลือดไหลเวียนสะดวกมากขึ้น
2. ใส่ถุงน่องทางการแพทย์ หรือที่เรียกว่าถุงน่องเส้นเลือดขอด เนื่องจากถุงน่องจะช่วยไล่เลือดให้ไหลกลับเข้าสู่หัวใจไม่ให้คั่งอยู่บริเวณขา ป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอด อีกทั้ง ยังช่วยประคองกล้ามเนื้อ และเส้นเลือดบริเวณนั้นได้ดี สำหรับระยะเวลาที่ใช้ขึ้นอยู่กับขนาดของเส้นเลือดขอด โดยเส้นเลือดฝอยขนาดเล็ก ใช้ระยะเวลา 1 - 3 วัน ส่วนเส้นเลือดขอดขนาดกลาง ควรใส่อย่างน้อย 7 วัน ขึ้นไป
3. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ แนะนำให้ออกกำลังกายด้วยการเดินทุกวัน เพื่อกระตุ้นให้ยากระจายตัวอย่างมีประสิทธิภาพ อีกทั้ง ยังเป็นการส่งเสริมให้ขามีความเคลื่อนไหวตลอด เลือดไหลเวียนสะดวก เพราะการออกกำลังกายจะช่วยกระตุ้นให้เลือดสูบฉีดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกายได้มากขึ้นอย่างเต็มที่
4. หลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ทำให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวก เช่น สวมชุดรัดแน่น หรือคับเกินไป
5. ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม เนื่องจากการมีน้ำหนักตัวที่มากเกิน จะทำให้แรงดันในเส้นเลือดดำสูงขึ้น จนเกิดการคั่งของเลือดบริเวณขา ส่งผลให้เป็นเส้นเลือดขอดได้
6. ระหว่างวันควรหาเวลาพักขา โดยยกขาพาดสูง ส่วนตอนกลางคืนควรนอนยกขาสูงกว่าระดับหัวใจ ด้วยการวางขาบนหมอนตั้งแต่ข้อพับขาถึงปลายเท้า
7. ระหว่างวัน พยายามหาโอกาสขยับร่างกายบ่อยๆ บีบนวดขาเบาๆ จะช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น
8. ทานอาหารสุขภาพ บำรุงหลอดเลือด เลือกรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ ที่ช่วยเสริมความแข็งแรงให้แก่หลอดเลือด เช่น ผักและผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง เช่น ส้ม ฝรั่ง และเบอร์รี่ ซึ่งช่วยสร้างคอลลาเจน ในผนังหลอดเลือด หรืออาหารประเภทที่มีใยอาหารสูง เช่น ธัญพืช และผักใบเขียว เพื่อลดโอกาสเกิดอาการท้องผูก ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงของเส้นเลือดขอดเช่นกัน
9. ดื่มน้ำให้เพียงพอ วันละ 8 -10 แก้วต่อวัน เนื่องจากการดื่มน้ำในปริมาณที่เหมาะสม จะช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น หัวใจทำงานปกติ เพราะระบบหลอดเลือดมีการทำงานที่ดีนั่นเอง

กราฟิก : 9 พฤติกรรม ป้องกันไม่ให้เป็นเส้นเลือดขอดซ้ำ

อาชีพอะไรบ้าง ที่อาจทำให้เป็นเส้นเลือดขอด?

 เพื่อป้องกันไม่ให้เป็นเส้นเลือดขอดซ้ำ อาจจำเป็นต้องหลีกเลี่ยงอาชีพที่เสี่ยงให้เป็นเส้นเลือดขอดได้ ทั้งนี้ เส้นเลือดขอด อาจไม่ได้เกิดขึ้นอย่างกระทันหันในทันที แต่จะเป็นการสะสมผลกระทบจากพฤติกรรมที่เราทำในชีวิตประจำวันอย่างสม่ำเสมอ จากการสำรวจผู้ที่เข้าทำการรักษาที่เดอควีนส์ คลินิก พบว่ามักเป็นผู้ที่มีเส้นเลือดขอดบริเวณขาโดยส่วนใหญ่ เนื่องจากขาเป็นอวัยวะที่เราต้องใช้งานเป็นประจำ ด้วยเหตุนี้ อาชีพที่ ทำให้เป็นเส้นเลือดขอด มักจะเป็นอาชีพที่ต้องยืนเป็นระยะเวลานานๆ เช่น พนักงานขายสินค้าตามห้าง PC BA เซลล์ขายสินค้าต่างๆ พนักงานเก็บค่าโดยสาร พนักงานต้อนรับ ครู แพทย์ พยาบาล พนักงานสินค้าสะดวกซื้อที่ต้องยืนหน้าแคชเชียร์ประจำ พนักงานโรงงานที่ต้องยืนทำงานตลอดเวลา เป็นต้น

นอกจากนี้ การนั่งเป็นระยะเวลานานๆ โดยที่ไม่ได้ยืดเส้นยืดสาย ก็ทำให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวก จนส่งผลให้เป็นเส้นเลือดขอดได้เช่นเดียวกัน อาทิ พนักงานขับรถโดยสารส่งผู้คน พนักงานขับรถส่งของ พนักงานขับรถสิบล้อ โดยอาชีพดังกล่าว มักจะใช้งานส่วนขาค่อนข้างหนัก เพราะต้องนั่งเกร็งตัวในท่าเดิมๆ เป็นระยะเวลานานๆ หรือแบกของหนักร่วมด้วยเป็นประจำ ทั้งนี้ การมีแรงดัน หรือเกร็งบนร่างกายมากเกินไป ก็ส่งผลให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวก ผลที่ตามมาคือทำให้เป็นเส้นเลือดขอดได้เช่นเดียวกันค่ะ

เส้นเลือดขอดเป็นปัญหาระดับสุขภาพที่สามารถไต่ระดับความรุนแรงได้ โดยมีตั้งแต่ระยะเส้นเลือดฝอย ไปจนถึงระยะรุนแรงที่มีเส้นเลือดปูด พอง ขนาดใหญ่ ชนิดที่ทำให้ปวด ขาชา เป็นตะคริว บางรายอาจถึงขั้นเกิดแผลอักเสบ ติดเชื้อจนต้องทำการผ่าตัด ทั้งนี้ จึงแนะนำให้รักษาตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อไม่ให้เจ็บตัว เสียค่าใช้จ่ายจากการผ่าตัดเพิ่ม และยังต้องใช้เวลาในการพักฟื้น สำหรับผู้ที่มีอาการเป็นเส้นเลือดขอด แล้วต้องการรักษา ควรศึกษาข้อมูลเบื้องต้น เลือกคลินิกที่มีมาตรฐาน ปลอดภัย สามารถปรึกษาฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย เนื่องจากแพทย์ต้องทำการประเมินระดับความรุนแรงของเส้นเลือดขอด ก่อนนัดหมาย อีกทั้ง การรักษาเส้นเลือดขอด จำเป็นจะต้องมีเทคนิก และสามารถวิเคราะห์ปริมาณยาที่เหมาะสม ในการฉีดแต่ละจุด เพื่อให้สามารถสลายเส้นเลือดขอดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

 จัดการเส้นเลือดขอด พร้อมคืนความมั่นใจให้แก่เรียวขาของเรา …เดอควีนส์ คลินิก ดูแลโดยคุณหมอโบว์ แพทย์มากประสบการณ์ในการรักษาเส้นเลือดขอด พร้อมทีมแพทย์ และเครื่องมือที่ทันสมัย นอกจากนี้ คุณหมอจะเป็นผู้ประเมินระดับ เพื่อกำหนดปริมาณยาที่เหมาะสมในการรักษา อีกทั้ง ยังมีการติดตามผล คอยให้คำแนะนำในการปฏิบัติตัว เพื่อป้องกันไม่ให้เป็นเส้นเลือดขอดซ้ำ สำหรับผู้ที่สนใจสามารถติดต่อ เพื่อส่งภาพให้แพทย์ประเมินเบื้องต้น ได้ที่ Line: @dequeensclinic (หมอตอบเอง) หรือ Walk in รักษาเส้นเลือดขอดคลินิกใกล้บ้าน ได้แล้วทั้ง 2 สาขา ได้แก่ สาขาชลบุรี และสาขาเพชรบุรี ค่ะ